Napoje energetyczne dostarczają sporych dawek substancji pobudzających, dlatego chętnie sięgamy po nie w przypadku nadmiernej senności bądź gdy mamy do wykonania jakieś ważne obowiązki, a czujemy przy tym lekki spadek formy. Spożywanie energetyków od czasu do czasu nie powinno zaszkodzić, zwłaszcza w przypadku zdrowych osób dorosłych. Niemniej jednak niekontrolowane picie napojów energetycznych może się przerodzić w silne uzależnienie.
Mechanizm uzależnienia od energetyków
Czy napoje energetyczne uzależniają? Oczywiście, i to bardzo silnie, zwłaszcza w przypadku przyjmowania ich w dłuższym okresie. Na czym polega uzależnienie od energetyków? Tak jak w przypadku innych substancji, do napojów przyzwyczaja się zarówno organizm człowieka, jak i jego psychika. Początkowo sięgamy po nie, chcąc się pobudzić – wydają się być doskonałym substytutem kawy, choć oczywiście są o wiele mniej zdrowe. Zauważamy, że po spożyciu napoju jesteśmy o wiele bardziej aktywni i mamy więcej energii, dzięki czemu jesteśmy w stanie prawidłowo funkcjonować nawet w późnych godzinach nocnych. Uzależnienie od energetyków psychiczne polega na tym, że nie wyobrażamy sobie wykonywania bardziej wymagających zadań bez wspomagacza. Natomiast uzależnienie fizyczne sprowadza się do tego, że nasz organizm nie jest w stanie funkcjonować bez substancji, które do tej pory dostarczaliśmy mu w sporych ilościach. Objawy uzależnienia od napojów energetycznych to między innymi:
- brak kontroli w spożywaniu napojów,
- silne pragnienie wypicia napoju,
- ból głowy, drażliwość czy nadmierne zmęczenie.
Skutki uzależnienia od napoi energetycznych
Skutki uzależnienia od energetyków odczuwa przede wszystkim nasz organizm. Substancje zawarte w napojach, przyjmowane w dużych ilościach, okazują się szkodliwe. Energetyki niszczą wątrobę, negatywnie wpływają także na żołądek czy jelita. Nadmierne ich spożywanie może prowadzić do niedoborów pokarmowych, zwłaszcza jeśli napojami zastępujemy posiłki. Tymczasem zwiększona podaż kofeiny powoduje ból głowy, kłopoty z zasypianiem, przyspieszone bicie serca, drażliwość. Skutki uzależnienia od energetyków odczuwa również nasza psychika – wydaje nam się, że nie jesteśmy w stanie prawidłowo funkcjonować bez napoju. Wykonanie nawet prostych zadań może okazać się ponad siły uzależnionego, dopóki nie sięgnie on po ulubiony napój. Okazuje się więc, że niepozorne energetyki mogą wyrządzić w organizmie wiele szkód. Skutki uzależnienia od nich u każdego są podobne, jednak stopień nasilenia będzie wyższy u osób z chorobami serca, żołądka czy z nadciśnieniem.
Jak leczyć uzależnienie od energetyków?
Codzienne picie napojów energetycznych jest niezwykle szkodliwe, dlatego osoby uzależnione powinny jak najszybciej pomyśleć o ich odstawieniu. Jak leczyć uzależnienie od energetyków? Kluczem do sukcesu jest znalezienie odpowiedniego substytutu, który pomoże zapomnieć o napojach. Może być to woda z sokiem owocowym, zielona herbata, kawa zbożowa. Z drugiej strony, nagłe odstawienie tak dużych dawek kofeiny może być szokiem dla organizmu, dlatego warto z nich schodzić powoli. Zamiast napojów energetycznych należy jednak sięgać po inne, które zawierają pewne dawki kofeiny. Dobrym wyborem będzie kawa lub herbata, choć tutaj również trzeba uważać, aby nie popaść w kolejne uzależnienie. Odwyk od energetyków początkowo stanowi prawdziwe wyzwanie, jednak z czasem odzwyczajamy się powoli od tego typu napoi. Po ich odstawieniu możemy czuć się źle – najczęściej pojawiają się silne bóle głowy, zmęczenie, rozdrażnienie. Stan ten trwa od kilku do kilkunastu dni i można go nazwać detoksem. Uzależnionym najtrudniej przetrwać właśnie te pierwsze dni, dlatego warto poprosić o pomoc zaufaną osobę, która w razie potrzeby wspomoże rozmową czy zabierze nas na krótki spacer. Uzależnienie tego rodzaju rzadko wymaga specjalistycznego leczenia, lecz wiele zależy tutaj od konkretnego przypadku. Jeśli przyjmowanie energetyków jest skutkiem silniejszych przeżyć natury psychicznej, konieczna może okazać się praca z psychologiem.
